BROWAR POMORSKI JÓZEFA CHRONOWSKIEGO

Po powrocie Torunia do Macierzy w 1920 roku patriotyzm wyrażał się także w działalności produkcyjnej, handlowej, usługowej - POLSKIEJ. Nawet produkcja piwa mogła być uznana za… czyn patriotyczny, jak w przypadku Józefa Chronowskiego, który ze Stanów Zjednoczonych przyjechał do Polski, aby polonizować miejscowy przemysł. Wykupił niemiecki browar w Podgórzu, nazwał go Browar Pomorski. Specjalnością były marki: Śmietanka Pomorska, Karamel Pomorski, Koźlak.

O podgórskim browarze tak pisano w Księdze pamiątkowej Dziesięciolecia Pomorza (Toruń 1930): 

W 1922 r. nabył p. Chronowski Browar Pomorski od właściciela p. E. Thomsa, natychmiast biorąc się energicznie do pracy nad ulepszeniami, zastosowując wszelkie możliwe nowe urządzenia. Prawie w każdym roku od czasu objęcia browaru buduje p. Chronowski, starając się zawsze o powiększenie i sprawne funkcjonowanie swego przedsiębiorstwa, mając zaś kilkunastoletnie doświadczenie w tej gałęzi przemysłu, cennemi swemi uwagami i radami wprowadza w zachwyt swoich pracowników.

To chyba najbardziej znany widok gmachu Browaru Pomorskiego (na wprost), z okresu 20-lecia międzywojennego.

I ten trochę mniej znany, z wyeksponowanym pomnikiem niemieckiego wojaka (o którym szerzej w kolejnym poście). Na pocztówce nadruk z nazwą ulicy - wówczas Marktstrasse (Rynkowa).

Znane ujęcie z szerokim widokiem obecnej ulicy Poznańskiej...

...i mniej znane - czy to rozbudowa podgórskiego browaru? 

Szczegóły stroju uwiecznionych tu podgórzan sugerują, że to zapewne lata 10. XX w. (?).

Komin browaru stanowił nieodłączny element panoramy Podgórza...

...widoczny i rozpoznawalny z daleka.

Szefostwo we wnętrzu nowoczesnej hali produkcyjnej.

Firmowy samochód z reklamą Śmietanki Pomorskiej na burcie.

Podczas poszukiwań różnych w internecie udało się znaleźć i takie podgórskie pamiątki związane z Browarem Pomorskim, tzw. porcelanki, tj. ceramiczne korki-zamknięcia piwnych butelek.

A jeszcze ciekawsze jest zdjęcie firmowego otwieracza butelek kapslowanych.

Jedna ze znanych reklam sławnej Śmietanki Pomorskiej...

...i firmowe druki Browaru Chronowskiego.

W styczniu 1945 roku, wskutek wybuchu pociągu z amunicją (z niewyjaśnionych  do tej pory przyczyn), ta część dawnej pierzei rynkowej Podgórza zmieniła się nie do poznania. Zniszczony został gmach Browaru Pomorskiego i pobliskie domy, ucierpiał nawet budynek klasztorny. Zginęli ludzie.

W miejscu największego w Podgórzu przedsiębiorstwa, znanego nie tylko na Pomorzu, w latach 50. XX w. pobudowano Dzielnicowy Dom Kultury (obecnie Dom Muz), utworzono skwer.

Oto fragment skweru, nazywanego też parkiem, w latach 60. XX w. Z typowym dla okresu PRL-u betonowym kwietnikiem, w którym więcej betonu niż zieleni.